Hindistan’da geçtiğimiz aylarda denemeleri sonuçlanan ZyCoV-D isimli aşı, SARS-CoV-2 virüsüne karşı DNA iplikçiklerini kullanan bir teknoloji ile üretilen ve onaylanan ilk COVID-19 aşısı olarak literatüre geçti.
ZyCoV-D isimli aşının bir diğer özelliği ise diğer COVID-19 aşıları gibi enjeksiyon yoluyla (iğne ile) aşılama yapılmasına gerek duyulmaması. Yani bu aşı direkt olarak insan cildine uygulanabiliyor. Araştırmacıların belirttiklerine göre, cilde bastırılmış iğnesiz bir cihaz kullanılarak aşı yapılabiliyor. Enjeksiyon ile aşılamaya göre oldukça kolay ve acısız bir yöntem olması da genel bir avantaj oluşturuyor. Özellikle iğne korkusu olanlar için bu güzel bir haber.
Bilim inanlarının belirttiklerine göre, bu aşının COVID-19’a karşı %67 oranında koruyucu olduğu klinik denemeler sonucunda tespit edilmiş. ZyCoV-D aşısısın en yüksek koruma düzeyini sağlaması için en az üç doz uygulanması gerektiği de belirtiliyor.
ZyCoV-D aşısısın koruma oranı, RNA bazlı aşılarının koruma oranlarına göre düşük olsa bile; bu aşının sağladığı bazı diğer avantajları da dikkate almak gerekiyor. Mesela, DNA bazlı aşılarının en önemli avantajları olarak RNA bazlı aşılara göre üretimlerinin daha kolay olması ve depolama ile nakliye gibi aşamalarda RNA aşıları gibi çok düşük sıcaklıklara ihtiyaç duymaması şeklinde belirtiliyor.
Bilim insanları, bu tarz bir aşının üretilmesinin, COVID-19’u küresel olarak yenme mücadelesinde ileriye doğru atılmış gerçekten önemli bir adım olacağı şeklinde yorumluyorlar. Zira bu sayede COVID-19’a karşı kullanabilecek farklı bir aşı türü (DNA bazlı ve enjeksiyonsuz) ortaya çıkmış oluyor.
ZyCoV-D aşısına ilişkin olarak Nature dergisinde yayınlanan makalede görüşlerine yer verilen Hindistan’ın Sonipat kentindeki Ashoka Üniversitesi’nde virolog Shahid Jameel, “Eğer DNA bazlı aşıların başarılı olduğu kanıtlanırsa, bu gerçekten aşı biliminin geleceğidir” ifadesini kullanmış. ZyCoV-D aşısı Hintli ilaç firması Zydus Cadila tarafından geliştirilmiş.
(Kaynak: Zydus Cadila)
DNA bazlı aşıların diğer birçok hastalık için de geliştirilmekte olduğu belirtiliyor. Dolayısıyla ZyCoV-D aşısının başarılı olması, aslında bu türdeki diğer tüm aşıların da başarısı için önemli bir yol gösterici – teşvik edici unsur olacak.
WHO (Dünya Sağlık Örgütü) kayıtlarına göre COVID-19’a karşı DNA bazlı aşı geliştirilmesi konusunda Japonya, Güney Kore, İtalya, Tayland, Avustralya, Kanada ve ABD’de ayrı çalışmalar devam etmekte.
COVID-19’a karşı küresel çapta sürdürülen mücadelenin başarıyla sonuçlanması, büyük oranda küresel çaptaki bilim insanlarının bu tarz müthiş çalışmalarının ve çabalarının sayesinde gerçekleşecektir diye düşünüyorum.